SPSS Testleri

Analiz, istatistik çözümleme ve anket hazırlama gibi birçok benzer veya çeşitli alanlarda kullanılmakta olan SPSS programında temelde 2 adet görünse de birkaç adet test mevcuttur. En yaygın bilinen ve kullanılan testler, T Testi ve F Testidir ki, bu test için aynı zamanda Anova Testi de denilmektedir. Bu testlere ilaveten tavsiye edilen ve bazı profesyonellerce kullanılan diğer SPSS Testleri ise Ancova, diğer tabiriyle KOVARANS Analizi, Güvenilirlik çalışması – analizi ve son olarak da faktör analizidir.

Sıkça kullanılan T Testinden bahsedilecek olursa;
T Testi, iki aritmetik ortalama arasındaki farkın anlamlılığını test etmek amacıyla kullanılmaktadır. Bu iki ölçüm farklı mıdır sorusuna yanıt verilecek olursa, bir grubun bir niteliğe bağlı ölçümlerin ortalaması evvelden bilinen bir değerden farklı ise “One Sample Test”, iki ayrı grubun ayrı kaliteye bağlı ölçümlerinin ortalaması farklı ise “Independent Sample T Testi”, bir grubun iki farklı kalitede ölçümlerinin ortalaması farklı ise “Pairled Sample T Testi” olarak nitelendirilmektedir.

T Testinde bağımlı değişken eşit aralıklı yahut eşit oranlı olmalıdır.

T Testi kadar sıklıkta tercih edilmekte olan F Testi (Anova) hakkında kelam söylemek gerekirse;
Anova (F Testi) içinde birçok yol mevcuttur. Şayet tek nitelik, grupların tek nitelikteki ortalamaları farklı ise “One Way Anova”, ikiden fazla grup var ise ve grupların ortalamaları birbirlerinden farklı ise ki, ayrıca ilişkisiz örneklemeler için de tek yönlü varyans söz konusu ise “One Way Anova” tercih edilir.

Tek grup, kişilerin farklı niteliklerdeki ortalamaları farklı ise “Two Way Anova” tercih edilir. Birden fazla niteliklerin birer birer ya da beraberce ortalamalara etki etmesi durumunda Two Way Anova” kullanılır ki, ilişkisiz örneklemler için iki yönlü varyanstır.

Tek grubun söz konusu olduğu durumlarda, bir kişinin üç ayrı tür arasında farkı olması halinde ise “Ona – Way Anova for Repeated Measures” yani tekrarlı ölçümler kullanılır. Bu da ilişkili örneklemler için tek yönlü varyanstır.
Kovaryans Analizi (Ancova), iki olay arası ilişkinin etkisini araştırır. Bağımlı değişken üzerinde etkisi olduğu düşünülen bir veya birkaç değişkenin kontrol edilmesiyle ortalamaların karşılaştırılmasını içermektedir.

Güvenilirlik Çalışması – Testi ise, ilgili işlemlerin teyidi mahiyetindedir. Analizin güvenilirliğini test etmeye yöneliktir.