Mikro İhracat ve ETGB (Elektronik Ticaret Gümrük Beyannamesi) Nedir?

Mikro ihracat, ihracat sektöründe daha önceden adı duyulmamış fakat hem ticaret ağlarının genişlemesi hem de dünyada ticaret için sınırların ortadan kalkması dolayısıyla ortaya çıkmış olan, son yılların popüler ticaret kavramlarından biridir. Mikro ihracatta hem ağırlık olarak hem de eder olarak belirlenmiş olan üst sınırlar bulunur. Bu üst sınırlar ile farklı ülkelere gerçekleştirilen ihracat faaliyetlerinin, ticareti gerçekleştiren şirketler ya da bireyler normal ihracattan farklı olan noktaları bulunmakla beraber, aynı zamanda bir takım avantajları da bulunmaktadır. Peki son yıllarda oldukça yaygınlaşan ve popülerleşen mikro ihracat ne anlama gelir, türleri nelerdir ve ihracat yapmak için neler gereklidir? Tüm bu soruların cevaplarını bu yazımızda sizler için derledik…

Mikro İhracat Nedir?

Mikro ihracat, Türkiye’den yurt dışına yapılan ihracat faaliyetleri için geçerlidir. Ağırlığı 300 kilogramı geçmeyen ve fatura tutarı KDV hariç olarak 15.000 Euro’dan az olan ihracat türüne denmektedir. İhracat faaliyetini gerçekleştirmek için herhangi bir gümrük müşaviri ile çalışmaya gerek yoktur. Çünkü herhangi bir kağıt ya da belgeye gereksinim olmadan, tüm işlemler ETGB yani Elektronik Ticaret Gümrük Beyannamesi düzenlenerek gerçekleştirilir. Dolayısıyla tüm ihracat işlemleri daha az bürokrasi ile gerçekleştirilmiş olur ve bu da en önemli özelliklerden biridir. Bugün ülkemizde yaygın olarak kullanılan bir ihracat yöntemidir.

Yurt dışına tek bir kereye mahsus olarak gönderilen, satılan ürün miktarının ve fatura bedelinin düşük olduğu ihracat faaliyetlerinde, eskiden normal ihracat ile aynı gümrük ve müşavirlik prosedürleri uygulanıyordu. Yani gönderdiği ürün miktarı ve ürün bedeli zaten az olan kurumlar ya da kişiler, gümrük ve müşavirlik masraflarının fazla olması ve bunu karşılayamayacak olmaları sebebiyle genellikle söz konusu ihracattan vazgeçiyorlardı. Fakat bu ihracat türü ile böyle bir durum ortadan kalktı. Artık işletmeler ve kurumlar faaliyetlerini gerçekleştirirken yalnızca ETGB düzenleyerek söz konusu gümrük ve müşavirlik masraflarından kurtulmuş oluyor. Bu yüzden ürün miktar ve bedelinin az olduğu durumlarda bu ihracat yöntemi kullanılıyor.

Mikro İhracat Nasıl Yapılır?

Mikro ihracat işlemleri PTT ve UPS gibi, devlet tarafından yetkilendirilmiş olan hızlı kargo firmaları aracılığıyla gerçekleştirilmektedir. Söz konusu kurumlar ETGB düzenleme yetkisine sahiptir. Söz konusu işlemleri gerçekleştirmek için yalnızca faturanın Türkçe aslı ile İngilizce nüshasını çalışacağınız hızlı kargo firmasına iletmeniz yeterlidir. Kargo şirketi tarafından size verilecek olan ETGB sorgu numarası ile ihracat işlemi tamamlandıktan sonra KDV iadesi alabilirsiniz. Aynı zamanda bu ihracat şeklinde siz ya da gümrük müşaviriniz herhangi bir işlem yapamaz, burada ETGB sistemi yalnızca yetkilendirilmiş olan hızlı kargo şirketleri tarafından yapılabilmektedir.

Mikro ihracat, masrafların düşük olması sebebiyle daha çok KOBİ’ler tarafından tercih edilen bir yöntemdir. Söz konusu durum ticareti gerçekleştiren kurumun hem zamandan hem de maliyetlerden tasarruf etmesini sağlar. Aynı zamanda yurt dışına tamir amaçlı olarak gönderilen, sergiye gönderilen, fuarlara gönderilen ve bir şekilde ülkeye dönüşü sağlanacak olan ürünlerin hiçbiri bu ihracat kapsamında bulunmaz. Aynı zamanda denetlenmesi gereken kimyasal maddeler ve bazı ilaçlar da, yine bu kapsama girmez.

Mikro İhracat Yapmak İçin Gerekli Olan Belgeler

Tüm ihracat işlemlerinde olduğu gibi, hazırlanması gereken belgeler bulunur. İhracat ve ETGB işlemlerinde hazırlanması gereken belgelerin listesini şu şekilde yapabiliriz:

• Dolaylı temsil yetki belgesi (Bu belge bir kereye mahsus verilir),
• Bilgi formu,
• E-arşiv faturası veya maliye tarafından onaylanmış fatura (Düzenlenen faturalarda içeriğin detaylı tanımı ve GTIP kodu bulunması gerektiği için, bu işlemlerde e-fatura kabul edilmez),
• Faturanın İngilizce nüshası (proforma),
• Nakliye firmasından alınacak olan konşimento kopyası,
• Eğer AB ülkelerine ihracat gerçekleştiriyorsanız, müşterilerinizin gümrük vergisi ödememesi için gerekli olan ATR belgesi (Bu belgeyi firmanızın bağlı bulunduğu şehrin ticaret odasından temin edebilirsiniz).

Söz konusu evraklar zaman zaman değişkenlik gösterebilir. Bu yüzden en doğru bilgiyi, ihracatı gerçekleştirecek olduğunuz yetkili hızlı kargo firmalarından alabilirsiniz. Söz konusu firmalar ihracat faaliyeti gerçekleştirecek olan müşterilerine gerekli yardımı ve desteği sağlamaktadır.

Bu evraklar içerisinde yer alan e-arşiv fatura ya da maliye onaylı fatura üzerinde bulunması zorunlu olan bazı bilgiler bulunmaktadır. Bu bilgiler ise şunlardır:

• Ürünleri gönderen firmanın tam adı, vergi dairesi, adresi ve vergi numarası,
• Alıcı firmanın tam adı, adresi, vergi dairesi ve vergi numarası,
• Faturanın tarihi,
• İmzalar ve kaşeler,
• Faturanın tipi ve faturanın numarası,
• Faturanın düzenlendiği tarih ve zaman,
• Gönderinin teslim şekli,
• Ürünün menşeinin neresi olduğu (Eğer menşei farklı ürünler bulunuyorsa, ürünlerin her biri için farklı olarak belirtilmeli).

Söz konusu fatura bilgileri ile ilgili olarak dikkat edilmesi gereken bazı önemli detaylar bulunuyor. Örneğin, fatura üzerinde yer alan adres bilgileri arasında ülke bilgilerine kesinlikle yer verilmesi gerekiyor. Eğer sistem üzerinde tanımlı olan bir imza ya da kaşe bulunmuyorsa, bu durumda kesinlikle ıslak imza ya da kaşe iletmek zorunludur. Eğer ihracatta hem navlun hem de sigorta gönderici tarafından ödendi ise, söz konusu girdiler faturada ayrı ayrı belirtilmelidir. Fatura üzerinde ürün bedeli, sigorta ücreti, navlun ve paketleme maliyetleri belirtilebilir ancak gümrükleme hizmet bedeli gibi kalemler belirtilemez.

ETGB (Elektronik Ticaret Gümrük Beyannamesi) nedir?

Elektronik Ticaret Gümrük Beyannamesi, havayolu ve karayolu ile posta veya hızlı kargo taşımacılığı yoluyla gelen/giden eşyanın gümrük işlemlerinde kullanılan ve gümrük beyanına ilişkin tüm işlemlerin elektronik ortamda yürütüldüğü, kağıt çıktı aranmayan bir uygulamadır. 
ETGB beyanını alıcılar ve göndericiler adına yetkilendirilmiş hızlı kargo operatörleri yapmaktadır. 

Elektronik Ticaret Gümrük Beyannamesi (ETGB) Uygulaması kapsamında;
- Bireysel kullanım için satın aldığınız eşyanızın gümrük işlemlerinin, yetki verilen kişilerce (hızlı kargo operatörleri) yapılması mümkündür. Böylece yurtdışından satın aldığınız ürüne herhangi bir prosedürle uğraşmaksızın yurtiçinden satın almış gibi kolayca ulaşabilirsiniz. 
- Mikro ölçekte ihracat yapan ihracatçılarımızın gümrük beyanı maliyetleri azaltılarak ihracat yapmaları ve vergi iadesi almaları sağlanır.(gumrukrehberi.gov.tr)

Mikro İhracatın Avantajları

Mikro ihracat özellikle KOBİ’ler için pek çok avantajı da beraberinde getiriyor. Bu avantajlar arasında en önemli olanlardan biri KDV iadesinin alınabiliyor olması. Aynı zamanda gümrük müşavirliği hizmet bedeli ödenmediği için KOBİ’ler ihracat giderlerinden tasarruf etmiş olurlar. Gönderilen ürünler için herhangi bir ambar çıkış bedeli ödenmez. Noter tasdikli vekaletname istenmemektedir. Gönderici firmaların ihracatçılar birliğine kayıtlı olması şartı aranmamaktadır. Söz konusu maliyet tasarrufları dışında, tüm bu işlemlerle uğraşılamayacağı için zamandan da maksimum seviyede tasarruf edilecektir.

İnternet Üzerinden Gerçekleştirilen Mikro İhracata Vergi Muafiyeti

Diğer taraftan, İhracat kapsamında yayımlanan tebliğ ile elektronik ticaret gümrük beyannamesi ile ürün ihracatı kapsamında elde edilen gelirlerde indirim yapılmasına ilişkin esaslar da düzenlenmiştir. Buna göre, tam mükellef olan gerçek üreticiler, Gümrük Yasası kapsamında dolaylı temsilci olarak yetkili olan posta idaresi ya da hızlı kargo taşımacılığı hizmeti veren firmalar tarafından düzenlenen elektronik ticaret gümrük beyannamesi ile yerine getirdikleri ürün ihracatı kapsamından elde edilen gelirlerinin %50’si, gelirin elde edildiği yıla ait verilecek yıllık gelir vergisi beyannamesi üzerinden bir indirim sağlayabilecektir.
Yayımlanan Gümrük Genel Tebliği kapsamında, ağırlığı brüt 300 kilogramı ve tutarı 15.000 Euro’yu aşmayan ürünler için dolaylı temsilci olarak yetkili olan posta idaresi ya da hızlı kargo taşımacılığı hizmeti veren şirketler ile elektronik ticaret gümrük beyannamesi düzenlenebileceği için, ağırlık ya da tutar itibari ile bu sınırlar içerisinde bulunan ürünlerin ihracat edilmesi ile elde edilen kazançlar beyanname üzerinden indirime uğrayabileceklerdir.

Mikro İhracat Yapacaklara Tavsiyeler

Herhangi bir İhracat faaliyeti gerçekleştirmek istiyorsanız, öncelikle mali müşavir aracılığı ile bir şirket kurmanız gerekiyor. Çünkü her işlem için mutlaka fatura kesmeniz ve gerekli vergi bildirimlerini yapmanız zorunlu kılınmış durumda. Tüm şirket türleri üzerinden ihracat yapabilirsiniz, yani yalnızca bir şahıs şirketi kurmak da ihracat yapabilmeniz için yeterli. Eğer maliyeye herhangi bir bildirim yapmadan ihracat yapmak isterseniz, böyle bir durum söz konusu değil. Bunu gerçekleştirdiğiniz durumlarda kanuni yaptırımlarla karşı karşıya kalmanız çok olası.

Eğer normal bir ihracat faaliyeti gerçekleştirecekseniz, bunun için herhangi bir alt limite ya da üst limite takılmazsınız. Oysa mikro ihracatta limitler bulunur ve işlemlerden önce bu limitlere göre hareket etmeniz gerekir. Mikro ihracattaki tüm kargo ve taşıma prosedürlerine sizin dahil olmanız gerekmez. Burada tüm süreç ve tüm işlemler yetkilendirilmiş olan hızlı kargo şirketleri tarafından yürütülmektedir. Aynı zamanda mikro ihracat kapsamında göndereceğiniz ürünlerin, gerçekten bu ihracat kapsamında bulunup bulunmadığından da emin olmanız gerekiyor. Yukarıda bahsetmiş olduğumuz mikro ihracat kapsamına girmeyen ürünleri detaylı olarak bilmeniz de büyük önem taşıyor.

Tahsilat ve Ödeme Güvenliği Nasıl Sağlanıyor?

İhracat faaliyetleri yürüten işletmeler genellikle bunu güvenilir e-ticaret siteleri üzerinden gerçekleştiriyor. Çünkü söz konusu siteler üzerinde hem gönderici hem de alıcı haklarını koruyan gelişmiş güvenlik sistemleri bulunuyor. Söz konusu güvenlik sistemleri sayesinde hem alıcıların gönderilen ürünleri teslim alıp almadığını denetleniyor ve sonuçtan emin olunuyor, hem de göndericinin ödemesinin yapıldığından emin olunarak, ürün teslim alındıktan sonra göndericinin ödemesini güvenli bir şekilde alması sağlanıyor. Eğer güvenli ve sorunsuz bir ihracat faaliyeti içerisinde bulunmak isterseniz, pek çok uzman tarafından söz konusu e-ticaret sitelerini kullanmanız önerilmektedir.

Mikro İhracat Hangi Platformlar Üzerinden Gerçekleştirilir?

Günümüzün dijitalleşen dünyasında artık her şey internet üzerinden gerçekleştirilebiliyor. Elbette söz konusu durum ticaret ve ihracat faaliyetleri için de geçerli. Günümüzde e-ticaretin normal ticaret faaliyetleri kadar yaygın olduğu bir gerçek. Artık hem kişisel alışverişler, hem de kurumlar tarafından yürütülen ticari faaliyetler internet ortamına taşınmış durumda. Haliyle e-ticaret faaliyetleri gerçekleştirilebilecek çok sayıda platform bulunuyor. Var olan bu platformlar üzerinden kendinize dünyanın her noktasından müşteri bulmanız ve ihracat gerçekleştirmeniz artık çok kolay.

Şu anda dünya üzerinde e-ticaret ve ihracat faaliyetleri için kullanılan en yaygın sitelerin başında Amazon ve Alibaba geliyor. Bu siteler dışında yine yaygın olarak kullanılan Etsy, Rakuten ve eBay e-ticaret şirketleri de oldukça popüler. Bu siteler üzerinden dünyanın dört bir köşesinde milyonlarca insan her gün e-ticaret faaliyetleri gerçekleştiriyor. Yukarıda saymış olduğumuz sitelere ücretsiz olarak üye olabilir ve herhangi bir maliyet ödemeden işlemlere başlayabilirsiniz. Elbette bunlar dışında üyelik ücreti talep eden platformlar da bulunuyor. Bu platformlar ile ilgili detaylı bilgi almak isterseniz, Ekonomi Bakanlığı’nın e-ticaret devlet desteği programına bakabilirsiniz.

Mikro İhracatta En Çok Tercih Edilen Kargo Şirketleri

Mikro ihracat faaliyetleri ve elektronik ticaret gümrük beyannamesi düzenlenmesi konusunda en çok tercih edilen firmaların başında UPS geliyor. UPS tüm dünyada hizmet vermekte olan global bir şirket. UPS ile işlem yapabilmek için gerekli olan tüm evrakları hazırlamanız ve UPSTRExport@ups.com adresine göndermeniz gerekiyor. Evrakların orijinallerini ise ürünleri sizden teslim alacak olan UPS personeline teslim etmeniz gerekiyor.

Bir diğer firma olan DHL ile gönderim yapabilmek için firmanın web sitesi üzerinden detaylı bilgi alabilirsiniz. Bir başka firma TNT ile gönderim yapmak için, pek çok firma gibi şirkete herhangi bir vekaletname vermenize gerek yoktur. Eğer mikro ihracat kapsamına girmeme ihtimali bulunan bir ürün göndermeyi düşünüyorsanız, söz konusu gönderi ile ilgili tüm bilgileri ve gerekli evrakları TNT şirketine ulaştırmanız gerekiyor. FedEx de, ETGB düzenleme yetkisi bulunan ve ürünlerinizi güvenli bir şekilde gönderebileceğiniz firmalardan bir diğeri. Bu listede son olarak PTT yer alıyor. PTT aracılığıyla ihracat gerçekleştirmeniz için ürünlerin faturası ile birlikte bir PTT merkezine gidilmesi gerekiyor. Söz konusu işlemler için PTT merkezinde herhangi bir işlem ücreti ödemeniz gerekmiyor.

Sonuç olarak günümüzde artık ihracat faaliyetleri gerçekleştirmek geçmiş dönemlere göre çok daha kolay. Ürünlerin teslimi ve ödemesi için hem göndericinin hem de alıcının haklarını koruyan pek çok şirket bulunduğu gibi, bu ürünleri teslim edecek olan çok sayıda güvenilir bir firma bulunuyor. Bu durum her geçen gün çok sayıda firmanın mikro ihracat faaliyetlerine yönelmesini sağlıyor. Elbette burada elektronik ticaret gümrük beyannamesi de ihracat sürecini oldukça kolaylaştırmış durumda.



UYARI: Bu İnternet Sitesi içeriğinde yer alan makale ve yazılar Serbest Muhasebeci Mali Müşavir Burak Bayraktar’a ait olup 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu kapsamında korunmaktadır. Kaynak göstermeden kullanılamaz.